Bitumiczne pokrycia dachowe
* dachówki bitumiczne (gonty bitumiczne)
* pokrycia bezspoinowe czyli powłoki bitumiczne
Papy służą jako warstwy wierzchnie pokryć dachowych różnych obiektów, choć ze względów estetycznych są coraz rzadziej używane w budynkach mieszkalnych. Dachówki bitumiczne znajdują zastosowanie przede wszystkim na dachach domów jednorodzinnych. Bitumiczne płyty faliste służą jako pokrycie dachów budynków mieszkalnych, hal przemysłowych, obiektów sportowych i rolniczych. Wykorzystuje się je też do renowacji dachów. Z bitumicznych płyt falistych wykonuje się także elewacje. Pokrycia bezspoinowe wykorzystywane są najczęściej w budynkach użyteczności publicznej. Podstawową zaletą pokryć bitumicznych jest niewielka masa.
Przecitna masa pokryć bitumicznych
Nazwa materiału Masa kg/m2
papa asfaltowa 3-7
dachówka bitumiczna 7-16
bitumiczna płyta falista 3-3,5
bezspoinowa powłoka 3-7
Pokrycia bitumiczne znajdują zastosowanie na dachach o każdym kącie nachylenia i zróżnicowanym kształcie. Układanie nie wymaga używania specjalistycznego sprzętu. Odpowiednio przygotowane podłoże, zapewniona wentylacja i układanie według zaleceń producenta, pozwolą na długą eksploatację bez konieczności konserwacji.
Materiały na pokrycia sprzedawane są z akcesoriami należącymi do systemu. Zalicza się do nich zakończenia krawędzi szczytowych,uszczelniacze, gąsiory, świetliki, wywietrzniki i wywiewniki wentylacyjne.
Masy asfaltowe nasączające pokrycie powoduj, że materiał jest szczelny, odporny na starzenie oraz działanie niskich i wysokich temperatur oraz promieni UV. W zależności od rodzaju użytego bitumu, pokrycie jest mniej lub bardziej trwałe.
Typy mas asfaltowych
* bitum modyfikowany polimerami, którego przekształcenie polega na dodaniu do asfaltu polimeru określanego skrótem APP lub SBS. Modyfikowany asfalt ma wysoką odporność na starzenie, działanie wysokich i niskich temperatur oraz związków chemicznych. Jest mało wrażliwy na działanie promieni UV, wytrzymały na odkształcanie jest elastyczny i łatwo się go układa;
*bitum oksydowany (oksydacyjny, dmuchany) czyli utleniany, bitum jest poddawany nadmuchowi sprężonego gorącego powietrza lub pary wodnej. Dzięki temu ma wysokie parametry temperatury mięknienia i łamliwości. Utlenianie asfaltu przeciwdziała kruszeniu się powoki. Asfalt oksydowany ma jednak odporność w mniejszym przedziale temperatury niż modyfikowany.
Papa składa się z:
* osnowy - warstwy nośnej, która decyduje o właściwościach mechanicznych czyli elastyczności i wytrzymałości na rozciąganie. Najczęściej na osnowę składa się welon z szklanych, włóknina poliestrowa, folie z tworzyw sztucznych lub w przypadku pap tradycyjnych -tektura,
* warstwy przeciwwilgociowego asfaltu - masy bitumicznej,
* foli antyadhezyjnej - warstwy spodniej papy, która chroni zwiniętą papę przed sklejeniem się,
* posypki -warstwy wierzchniej wykonanej z talku, piasku lub łupków. Posypka (podobnie jak w innych pokryciach bitumicznych) chroni przed nadmiernym nagrzewaniem i promieniami ultrafioletowymi. Dzięki temu pokrycie jest trwalsze, odporniejsze na starzenie i mniej narażone na uszkodzenia. Dostępna jest w różnych kolorach.
W sprzedaży dostępne są dwa rodzaje pap asfaltowych:
* tradycyjne -mają małą zawartość modyfikowanej masy asfaltowej. Składają się z osnowy tekturowej i welonu szklanego. Tektura budowlana charakteryzuje się niską wytrzymałością mechaniczną oraz małą odpornością na działanie mikroorganizmów i pleśni. Dlatego papy tradycyjne nawierzchniowe, mimo że zalicza się je do pokryć, są stosowane dzisiaj zazwyczaj jako podkład pod dachówkę lub blachodachówkę. Papy te mogą być mocowane mechanicznie za pomocą papiaków lub specjalnych szpil do więźby dachowej. Do podłoża betonowego papę przykleja się lepikiem;
* termozgrzewalne- produkowane na bazie asfaltów modyfikowanych i oksydowanych, mają lepsze parametry techniczne niż papy tradycyjne. Osnowa wykonana jest z welonu szklanego, tkaniny szklanej lub poliestrowej. Prosty jest także sposób montażu. Najczęściej są mocowane metodą termiczną, polegającą na podgrzaniu papy palnikiem gazowym.
Papę układa się na dachach o małym spadku, na pełnym poszyciu. Może to być podkład asfaltowy, betonowy, stalowy i drewniany.
Przed ułożeniem pokrycia należy wykonać obróbki blacharskie połączeń dachu ze ścianami, nadbudówkami, wzdłuż naroży dachu oraz wokół komina. Obróbkę należy tak wykonać, aby woda w miejscu załamań swobodnie spływała nad połączeniami i nie zaciekała pod pokrycie. Przed ułożeniem pokrycia należy także zamocować rynny dachowe i wywietrzniki wentylacyjne.
Gont bitumiczny to odpowiednio uformowany pas wycięty z papy asfaltowej. Dzięki wcięciom, pasmo wygląda jak zespół kilku przylegających dachówek.
W zależności od rodzaju wcięcia, dachówki mogą mieć różne kształty. Najczęściej spotykane to: prostokąt, trójkąt, karpiówka, łuska,trapez, sześciokąt, classic, master i dachówka zożona z dwóch sklejonych warstw.
Budowa pokrycia:
* osnową jest włóknina szklana lub mieszanka włókniny szkła i tworzyw sztucznych,zabezpieczona przeciwwilgociową masą bitumiczną.
* wierzchnią warstwą jest folia metalowa lub częściej spotykana gruboziarnista posypka mineralna,barwiona na różne kolory. Może być również odpowiednio cieniowana, dając wrażenie trójwymiarowości pokrycia. Obok walorów estetycznych, barwienie uodparnia na działanie czynników chemicznych i wpływów atmosferycznych. Posypka nie kruszy się i nie blaknie pod wpływem promieni słonecznych, mrozów ani kwaśnych deszczów.
* spodnia powierzchnia dachówki może być pokryta drobnoziarnistą posypką (piasek kwarcowy, talk lub inny materiał sproszkowany) albo folią z tworzywa sztucznego. W ten sposób zabezpiecza się elementy ułożone na sobie, przed sklejaniem się podczas składowania. Dzięki paskom klejącym umieszczonym na spodzie, w wyniku nagrzewania przez słońce, gonty bitumiczne po ułożeniu samoistnie się sklejają. Proces ten nazywa się wulkanizacją.
Dachówki bitumiczne można układać jedynie na pełnym podłożu, wykonanym z desek lub materiałów drewnopochodnych, na przykład płyty wirowej V-100 lub OSB czy sklejki wodoodpornej.
Powierzchnia poszycia musi być równa i sucha - wilgotność nie może przekroczyć 21%. Deski poszycia należy zaimpregnować środkiem grzybobójczym i ognioochronnym. Na powierzchnię 1 m2 układa się od 6 do 9 pasów.
Do montażu dachówek bitumicznych potrzebne są: młotek lub zszywacz, miarka, szczotka dekarska, poziomica, nóż lub nożyce dekarskie,listwa do docinania, szpachelka, klej albo kociołek do podgrzewania lepiku
Bitumiczne płyty faliste otrzymuje się poprzez nasycenie masą asfaltową osnowy z włókien celulozowych lub organicznych i pokrycie jej jednostronnie farbą. Przedtem jednak osnowa poddana jest procesowi walcowania (zafalowania).
Płyty bitumiczne są materiałem elastycznym i odpornym na działanie grzybów oraz substancji chemicznych pochodzących z zanieczyszczonego środowiska. Dobrze tłumią dźwięki, nie gniją i nie utleniają się. Mogą mieć różne kolory. Najczęściej spotykane to: niebieski, zielony, czerwony, brązowy i czarny.
Płytami można pokrywać dachy skośne, jedno-, dwu- i wielospadowe, a także łukowe - nawet o promieniu krzywizny 5 do 9 m. Na dachach o spadku od 5-10 stopni, pod pokrycie wymagane jest pełne deskowanie, wodoodporne płyty dachowe albo sklejka.Natomiast powyżej 10 stopni, płyty mocuje się bezpośrednio na łatach. Na dachach o małych spad-kach płyty bitumiczne mogą być stosowane jako podkład pod dachówki ceramiczne i betonowe.Montuje się je w zastępstwie pełnego deskowania z warstwą papy.
Bitumiczne płyty faliste sprawdzają się zarówno jako pierwsze pokrycie w nowych budynkach jak i w renowacji dachów już istniejących,szczególnie pokrytych papą i blachą. Można ich używać do całkowitego przykrycia starego dachu lub tylko do naprawy.Istniejące pokrycie nie musi być wówczas zdemontowane, może służyć jako termoizolacja. Ze względu na mały ciężar płyty bitumiczne można układać na "starej" więźbie dachowej bez wzmacniania jej.
Do doświetlenia garażu, warsztatu czy werandy stosuje się niekiedy przezroczyste(przyciemniane na szaro lub brązowo) płyty faliste z PVC. Płyty te mają taki sam profil i wymiary jak nieprzeźroczyste płyty bitumiczne. Można je więc łączyć z bitumicznymi, tworząc przy tym ciekawe kombinacje wizualne.
Do montażu płyt bitumicznych potrzebne są jedynie młotek,ręczna piła lub pilarka, sznurek i poziomica. Pyty mocuje się na łatach za pomocą gwoździ z łebkami polietylenowymi lub gwoździ z wodoszczelną podkładką i kapturkiem.
To pokrycie wykonywane jest bezpośrednio na placu budowy.Składają się na nie masy asfaltowo-kauczukowe lub poliuretanowe, wzmacniane wkładami zbrojącymi czyli matami z włókien szklanych lub siatkami z poliamidu, poliestru czy polipropyleniu. Powierzchnia może być wykończona posypką z piasku, drobnoziarnistego barwionego łupka lub grysika bazaltowego. Dostępna jest w różnych kolorach, podobnie jak w papach. Masy poliuretanowe można również pokryć specjalnymi farbami akrylowymi lub masami asfaltowo-aluminiowymi o srebrnym kolorze. Pokrycie odbija wówczas lepiej promienie UV, nie nagrzewa się i jest bardziej trwałe.
Masy bezspoinowe mona układać na podłoże betonowe, papy asfaltowe, blachę, dachówki lub drewno. Podłoże przed ułożeniem pokrycia musi być równe, czyste i zagruntowane środkiem gruntującym, zalecanym przez producenta.
Pokrycia bezspoinowe można wykonywać jako niezbrojone powłoki i bezspoinowe powłoki z wkładką zbrojącą. Pierwsze stosuje się jako warstwy wierzchnie nowych pokryć lub do renowacji już istniejących. Powłoki z wkładką zbrojącą czyli laminaty mają podobne zastosowanie, ale dają możliwości pro-wadzenia prac na zawilgoconych powierzchniach.